LEKTURY OBOWIĄZUJĄCE I UZUPEŁNIAJĄCE – SZKOŁA PODSTAWOWA I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁĄCE
Klasy I-III SP
Lektury obowiązkowe:
1) Władysław Bełza, Katechizm polskiego dziecka;
2) Jan Brzechwa, Wiersze dla dzieci (wybór);
3) Julian Tuwim, Wiersze dla dzieci (wybór);
4) Józef Wybicki, Mazurek Dąbrowskiego (dwie pierwsze zwrotki);
5) Kornel Makuszyński, Marian Walentynowicz, Przygody Koziołka Matołka;
6) legendy:
a) o Lechu, Czechu i Rusie,
b) o Piaście Kołodzieju,
c) o smoku wawelskim,
d) o Warsie i Sawie,
e) o hejnale krakowskim;
7) piosenki:
a) Krakowiaczek jeden (za: Zygmunt Gloger),
b) Mam chusteczkę haftowaną,
c) Płynie Wisła, płynie (słowa Edmund Wasilewski, muzyka Kazimierz Hofman),
d) Stary niedźwiedź,
e) Wlazł kotek na płotek (za: Oskar Kolberg, muzyka Stanisław Moniuszko),
f) Zasiali górale…
Lektury uzupełniające (2 pozycje w każdym roku szkolnym, we fragmentach lub w całości
do samodzielnego lub wspólnego czytania lub słuchania):
1) Justyna Bednarek, Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych
i sześciu lewych);
2) Waldemar Cichoń, Cukierku, ty łobuzie!;
3) Agnieszka Frączek, Rany Julek! O tym, jak Julian Tuwim został poetą;
4) Dorota Gellner, Wścibscy;
5) Julita Grodek, Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie;
6) Tom Justyniarski, Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca;
7) Grzegorz Kasdepke, Detektyw Pozytywka;
8) Piotr Kordyasz, Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły (fragmenty);
9) Barbara Kosmowska, Dziewczynka z parku;
10) Zofia Kossak-Szczucka, Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata;
11) Maria Krüger, Karolcia;
12) Joanna Papuzińska, Asiunia;
13) Danuta Parlak, Kapelusz Pani Wrony;
14) Roman Pisarski, O psie, który jeździł koleją;
15) Janina Porazińska, Pamiętnik Czarnego Noska;
16) Maria Terlikowska, Drzewo do samego nieba;
17) Barbara Tylicka, O krakowskich psach i kleparskich kotach. Polskie miasta w baśni
i legendzie;
18) Danuta Wawiłow, Najpiękniejsze wiersze;
19) Łukasz Wierzbicki, Afryka Kazika, Dziadek i niedźwiadek;
20) Wybrane polskie komiksy, np. Henryk Jerzy Chmielewski, Tytus, Romek i AʼTomek (do
wyboru).
Czasopisma, strony internetowe, programy telewizyjne i radiowe (w miarę możliwości), filmy
oraz popularne piosenki dla dzieci.
Klasy IV-VI SP
Lektury obowiązkowe:
1) Jan Brzechwa, Akademia pana Kleksa;
2) Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks);
3) Ignacy Krasicki, wybrane bajki;
4) Adam Mickiewicz, Powrót taty, Pani Twardowska, Pan Tadeusz (fragmenty, w tym:
opisy, zwyczaje i obyczaje, polowanie i koncert Wojskiego);
5) Bolesław Prus, Katarynka;
6) Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy (fragmenty);
7) Juliusz Słowacki, W pamiętniku Zofii Bobrówny;
8) Józef Wybicki, Mazurek Dąbrowskiego;
9) wybrane podania, legendy i baśnie polskie;
10) wybrane wiersze Władysława Bełzy, Jana Brzechwy, Konstantego Ildefonsa
Gałczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Anny Kamieńskiej, Joanny Kulmowej, Adama
Mickiewicza, Czesława Miłosza, Juliusza Słowackiego, Leopolda Staffa, Juliana
Tuwima i Jana Twardowskiego, pieśni i piosenki patriotyczne, kolędy.
Lektury uzupełniające (2 pozycje w każdym roku szkolnym, we fragmentach lub
w całości do samodzielnego lub wspólnego czytania lub słuchania):
1) Adam Bahdaj, Kapelusz za 100 tysięcy;
2) Emilia Kiereś, Rzeka;
3) Janusz Korczak, Król Maciuś Pierwszy;
4)Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi;
5) Zofia Kossak-Szczucka, Topsy i Lupus;
6) Marcin Kozioł, Skrzynia Władcy Piorunów;
7) Stanisław Lem, Cyberiada (fragmenty);
8) Bolesław Leśmian, Klechdy sezamowe;
9) Kornel Makuszyński, wybrana powieść;
10) Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo;
11) Małgorzata Musierowicz, wybrana powieść;
12) Ewa Nowak, Pajączek na rowerze;
13) Edmund Niziurski, Sposób na Alcybiadesa;
14) Longin Jan Okoń, Tecumseh;
15) Ferdynand Antoni Ossendowski, Słoń Birara;
16) Jacek Podsiadło, Czerwona kartka dla Sprężyny;
17) Henryk Sienkiewicz, Janko Muzykant;
18) Alfred Szklarski, wybrana powieść;
19) wybrane pozycje z serii Nazywam się… (np. Mikołaj Kopernik, Fryderyk Chopin, Maria
Skłodowska-Curie, Jan Paweł II );
20) Paweł Beręsewicz, Co tam u Ciumków?
lub inne utwory literackie i teksty kultury, wybrane przez nauczyciela (np. film, spektakl).
Wybrane programy telewizyjne i radiowe, czasopisma (w miarę możliwości).
Klasy VII i VIII SP
Lektury obowiązkowe:
1) Aleksander Fredro, Zemsta (fragmenty);
2) Jan Kochanowski, wybór fraszek, pieśni i trenów, w tym tren I, V, VII i VIII;
3) Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec (fragmenty);
4) Ignacy Krasicki, Żona modna;
5) Adam Mickiewicz, Reduta Ordona, Śmierć Pułkownika, Świtezianka, Dziady cz. II, Pan
Tadeusz (fragmenty), wybrany utwór z cyklu Sonety krymskie;
6) Henryk Sienkiewicz, Quo vadis (fragmenty), Latarnik;
7) Juliusz Słowacki, Balladyna;
8) Stefan Żeromski, Syzyfowe prace (fragmenty);
9) Sławomir Mrożek, Artysta;
10) Melchior Wańkowicz, Tędy i owędy (wybrany reportaż);
11) wybrane wiersze Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Stanisława Barańczaka, Cypriana
Kamila Norwida, Bolesława Leśmiana, Mariana Hemara, Jarosława Marka
Rymkiewicza, Wisławy Szymborskiej, Kazimierza Wierzyńskiego, Jana Lechonia
i Jerzego Lieberta, fraszki Jana Sztaudyngera oraz aforyzmy Stanisława Jerzego Leca.
Lektury uzupełniające (2 pozycje w każdym roku szkolnym, we fragmentach lub
w całości do samodzielnego lub wspólnego czytania lub słuchania):
1) Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego;
2) Arkady Fiedler, Dywizjon 303;
3) Barbara Kosmowska, Pozłacana rybka;
4) Zofia Kossak-Szczucka, Bursztyny (wybrane opowiadanie);
5) André Frossard, Nie lękajcie się! Rozmowy z Janem Pawłem II;
6) Karolina Lanckorońska, Wspomnienia wojenne 22 IX 1939‒5 IV 1945;
7) Bolesław Prus, Placówka;
8) Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Sąd Ozyrysa;
9) Melchior Wańkowicz, Bitwa o Monte Casino (fragmenty)
lub inne utwory literackie i teksty kultury wybrane przez nauczyciela, w tym wiersze poetów
współczesnych i reportaże.
Klasy I‒IV liceum ogólnokształcącego
Lektury (teksty poznawane w całości ‒ nie mniej niż 6 pozycji książkowych oraz wybrane
przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości, przy czym nie można pominąć autorów
i utworów oznaczonych gwiazdką):
1) Biblia (fragmenty np. Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad
Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy wg św. Jana);
2) Jan Parandowski, Mitologia, część I: Grecja (fragmenty);
3) *Bogurodzica;
4) Gall Anonim, Kronika polska (fragmenty);
5) Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego (fragment);
6) *Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; psalmy, w tym
Psalm 13, Psalm 47; tren IX, X, XI, XIX; Odprawa posłów greckich (fragmenty);
7) Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (fragmenty);
8) Kronika Książąt Polskich, oprac. Jerzy Wojtczak-Szyszkowski;
9) Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragmenty);
10) Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (fragmenty);
11) Jan Andrzej Morsztyn, Do trupa;
12) Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny;
13) Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski (fragmenty);
14) *Adam Mickiewicz, Oda do młodości, wybrane ballady, w tym Romantyczność,
wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze, Konrad Wallenrod
(fragmenty), Dziady cz. IV (fragmenty), Dziady cz. III (fragmenty);
15) Juliusz Słowacki, Kordian (fragmenty), wybrane wiersze, w tym Grób Agamemnona
(fragmenty) lub Sowiński w okopach Woli, Testament mój, Listy do Matki (fragmenty);
16) Cyprian Kamil Norwid, wybrane wiersze, w tym Fortepian Szopena;
17) Aleksander Fredro, Śluby panieńskie;
18) *Bolesław Prus, Lalka (fragmenty);
19) *Henryk Sienkiewicz, Potop (fragmenty), Listy z podróży do Ameryki (fragmenty);
20) Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem (fragmenty);
21) Adam Asnyk, wybór wierszy;
22) Maria Konopnicka, wybór wierszy;
23) wybrane wiersze następujących poetów: Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer,
Leopold Staff;
24) Stanisław Wyspiański, Wesele (fragmenty);
25) *Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (tom I ‒ Jesień) (fragmenty);
26) Stefan Żeromski, Rozdziobią nas kruki, wrony…., Przedwiośnie (fragmenty), Ludzie
bezdomni (fragmenty);
27) Ferdynand Antoni Ossendowski, Mocni ludzie, Zwierzęta, ludzie, bogowie;
28) Krystyna Lubieniecka-Baraniak, Gdy brat staje się katem;
29) Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty);
30) wybrane wiersze następujących poetów: Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń,
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Kazimiera Iłłakowiczówna, Julian Przyboś,
Tadeusz Peiper, Józef Czechowicz, Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy;
31) Zofia Kossak-Szczucka, Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917‒1919, Błogosławiona wina;
32) Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu, Ludzie, którzy szli;
33) Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat;
34) Jarosław Iwaszkiewicz, wybrane opowiadanie;
35) Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem;
36) Józef Mackiewicz, Droga donikąd (fragmenty);
37) Kazimierz Moczarski, Rozmowy z katem (fragmenty);
38) wybrane wiersze następujących poetów: Miron Białoszewski, Tadeusz Różewicz,
Jarosław Marek Rymkiewicz, *Wisława Szymborska, *Zbigniew Herbert, wybrane
wiersze, w tym z tomów Pan Cogito oraz Raport z oblężonego Miasta, *Czesław
Miłosz, Halina Poświatowska, Stanisław Barańczak, Jan Polkowski, Wojciech Wencel,
Ryszard Krynicki, Adam Zagajewski;
39) Sławomir Mrożek, Tango;
40) Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym (wybrane opowiadanie); Górą „Edek”
(z tomu Prawo prerii);
41) Witold Pilecki, Raport Witolda;
42) Wiesław Kielar, Anus mundi;
43) Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei (fragmenty), Tryptyk rzymski, Pamięć i tożsamość
(fragmenty), Fides et ratio (fragmenty);
44) Karol Wojtyła, Przed sklepem jubilera;
45) Stefan Wyszyński, Zapiski więzienne;
46) Paweł Zuchniewicz, Ojciec wolnych ludzi. Opowieść o Prymasie Wyszyńskim;
47) Jacek Dukaj, Katedra (z tomu W kraju niewiernych);
48) Antoni Libera, Madame;
49) Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie);
50) Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach);
51) wybrane utwory okresu stanu wojennego;
52) powojenna piosenka literacka ‒ wybrane utwory Jacka Kaczmarskiego, Wojciecha
Młynarskiego, Agnieszki Osieckiej oraz wybrane teksty Kabaretu Starszych Panów,
a także utwory w wykonaniu Ewy Demarczyk.
Zalecane dzieła teatralne i filmowe:
1) Amadeusz, reż. Miloš Forman;
2) Dekalog, reż. Krzysztof Kieślowski, wybrane filmy z cyklu;
3) Dziady, reż. Konrad Swinarski;
4) Elektra, reż. Piotr Chołodziński;
5) Emigranci, reż. Kazimierz Kutz;
6) Kartoteka, reż. Krzysztof Kieślowski;
7) Kordian, reż. Jan Englert;
8) Lawa. Opowieść o „Dziadach” Adama Mickiewicza, reż. Tadeusz Konwicki;
9) Moralność pani Dulskiej, reż. Tomasz Zygadło;
10) Nad Niemnem, reż. Zbigniew Kuźmiński;
11) Noc listopadowa, reż. Andrzej Wajda;
12) Noce i dnie, reż. Jerzy Antczak;
13) Rewizor, reż. Jerzy Gruza;
14) Rękopis znaleziony w Saragossie, reż. Wojciech Jerzy Has;
15) Iwona, księżniczka Burgunda, reż. Zygmunt Hübner;
16) Sanatorium pod Klepsydrą, reż. Wojciech Jerzy Has;
17) Śluby panieńskie, reż. Andrzej Łapicki;
18) Wizyta starszej pani, reż. Jerzy Gruza;
19) Ziemia obiecana, reż. Andrzej Wajda;
20) Przerwanie działań wojennych, reż. Juliusz Machulski.
Teksty polecane do samokształcenia:
1) Słownik 100 tysięcy potrzebnych słów, red. Jerzy Bralczyk;
2) Jan Błoński, Język właściwie użyty. Szkice o poezji polskiej drugiej połowy XX wieku;
3) Grażyna Borkowska, Pozytywiści i inni;
4) Włodzimierz Dłubacz, O kulturę filozofii;
5) Karol Estreicher, Historia sztuki w zarysie;
6) Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce, red. Katarzyna Kłosińska;
7) Czesław Jaroszyński, Piotr Jaroszyński, Kultura słowa. Podstawy retoryki klasycznej;
8) Piotr Jaroszyński, Człowiek i nauka. Studium z filozofii kultury;
9) Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury;
10) Teresa Kowalik, Przemysław Słowiński, Królewski dar. Co Polska i Polacy dali światu;
11) Jacek Kowalski, Niezbędnik Sarmaty;
12) Jakub Z. Lichański, Retoryka. Historia ‒ Teoria ‒ Praktyka, t. I i II;
13) Tadeusz Lubelski, Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty;
14) Jan Miodek, Słownik ojczyzny polszczyzny;
15) Anna Nasiłowska, Literatura okresu przejściowego 1975‒1996;
16) O polską kulturę humanistyczną. Z Mieczysławem Albertem Krąpcem OP rozmawia
Piotr Stanisław Mazur;
17) Popularna encyklopedia mass mediów, red. Józef Skrzypczak;
18) Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, red. Edyta Bańkowska, Agnieszka
Mikołajczuk;
19) Ryszard Przybylski, Klasycyzm, czyli prawdziwy koniec Królestwa Polskiego;
20) Zbigniew Raszewski, Krótka historia teatru polskiego;
21) Władysław Tatarkiewicz, Historia filozofii, Dzieje sześciu pojęć, Droga przez estetykę;
22) Mieczysław Tomaszewski, Muzyka w dialogu ze słowem. Próby, szkice, interpretacje.